27 lutego 2020 r w Muzeum odbyło się spotkanie z dr Joanną Żelazko z Oddziałowego Biura Badań Historycznych IPN w Łodzi – pt. “Katyń” przykładem konspiracji młodzieżowej, w którym uczestniczyła licznie młodzież z sieradzkich szkół. Honorowym gościem był Jan Brzozowski, członek młodzieżowej organizacji “Katyń”.
W Sieradzu w listopadzie 1947 r. powstała tajna organizacja konspiracyjna zorganizowana przez młodzież. Początkowo nosiła nazwę Związek Młodzieży Patriotycznej, która w 1949 r. zmieniła nazwę na „Katyń”. W jej skład wchodziło ponad dwadzieścia osób, przewodził im Zdzisław Tur „Zbyszko”. Jego zastępcą, a jednocześnie szefem wywiadu był Stanisław Perski „Szubrawiec”. Do organizacji należeli także: Zbigniew Bartoszek, Jan Brzozowski, Alicja Brydniak, Stanisław Dąbrowski, Tadeusz Gruszczyński, Leon Maślaka, Tadeusz Michalak, Stefan Misiak, Władysław Majchrzycki, Zdzisław Myszkowski, Bronisław Nawrocki, Józef Ograbek, Marceli Piątkowski, Władysław Płachta, Jerzy Ptaszyński, Romuald Puławski, Edmund Śniegula, Jerzy Tomczyk, Zdzisław Trojanowski, Stanisław Tomicki, Józef Wojtanka i Jerzy Wiśniewski.
Młodzi konspiratorzy gromadzili broń i sprzęt wojskowy, prowadzili szkolenia w zakresie posługiwania się bronią i sposobów ukrywania w terenie. Podkomendni Tura prowadzili także działalność propagandową i rozpoznawczą. Gromadzili różnorodne informacje, np. na temat organizacji i funkcjonowania posterunków MO, spółdzielni produkcyjnych, o nastrojach ludności oraz jej stosunku do komunistycznej rzeczywistości. Wydawali drukowaną na powielaczu gazetkę „Głos Podziemia” oraz ulotki o treści antykomunistycznej, które kolportowali w gronie zaufanych osób.
„Wpadkę” organizacji zapoczątkowało doniesienie tajnego współpracownika z liceum, do którego uczęszczali konspiratorzy, który jesienią 1950 r. poinformował UB, że jeden z jego szkolnych kolegów ma ulotki. Funkcjonariusze poddali inwigilacji młodzież z sieradzkiego liceum. W rezultacie prowadzonego śledztwa aresztowano dwadzieścia osób, w tym również przebywającego w Łodzi Zdzisława Tura. Młodzi konspiratorzy sądzeni byli w kilku procesach sądowych, które trwały od maja do października 1951 r. Tur został skazany przez sędziów łódzkiego WSR na dziesięć lat pozbawienia wolności. W przypadku pozostałych członków organizacji były to kary od półtora roku do dziesięciu lat pozbawienia wolności, przy czym przeważały wyroki od pięciu do siedmiu lat.
Młodzież działająca w organizacji „Katyń”, podejmując walkę z ustrojem politycznym, wykazała się dużą dojrzałością i odwagą. Chociaż młodzi nie mieli realnych szans na zwycięstwo, potrafi li odważnie demonstrować swoje poglądy. Dla ideałów, w które wierzyli, gotowi byli wiele zaryzykować, co wynikało z ich patriotycznego wychowania i pozytywnych przykładów ze strony dorosłych.
