Początki biblioteki sięgają czasów przedwojennych, kiedy to wraz z pierwszymi darami dla Muzeum Ziemi Sieradzkiej zaczęto przekazywać również książki, wśród których było również kilkadziesiąt starodruków. Z tego to okresu do naszych czasów zachowało się kilkadziesiąt woluminów, które oznakowane są pieczęcią dawnego Muzeum. W okresie II wojny światowej oraz krótko po zakończeniu działań wojennych, zwieziono do Sieradza ok. 4000 książek z okolicznych dworów, w tym sporą część dużych zbiorów bibliotecznych Walewskich z Tubądzina, Pstrokońskich z Małkowa oraz Jarocińskich z Zadzimia. Jest to zbiór zróżnicowany tematycznie, gdzie oprócz dzieł w języku polskim, znajdują się egzemplarze w języku francuskim, niemieckim, rosyjskim, angielskim oraz po łacinie. Wśród nich można wyróżnić XIX-wieczne herbarze, encyklopedie, atlasy, książki poświęcone sztuce, historii, dzienniki urzędowe, kodeksy oraz popularne w XIX w. kalendarze domowe i gospodarskie. W Muzeum znalazł się także zbiór książek o treści teologicznej, w tym pochodzące z biblioteki znanego sieradzkiego społecznika, księdza W. Pogorzelskiego. Wśród XIX i XX-wiecznej prasy znajdują się czasopisma, między którymi do najstarszych należą zdekompletowane roczniki „Dziennika Urzędowego Województwa Kaliskiego”. Jego najstarsze egzemplarze pochodzą z 1819 r. Natomiast najstarsze zachowane egzemplarze „Dziennika Warszawskiego” i „Kuriera Warszawskiego” pochodzą z lat 1833 – 1841.

 Na początku lat 50-tych XX w. zbiory biblioteki Muzeum zostały zinwentaryzowane. Wydzielono przeszło 1500 starodruków i inkunabułów, z których utworzono Dział Starodruków. Pozostałe woluminy uporządkowano, wpisując je do dwóch działów. W dziale pierwszym, podstawowym, znalazły się książki z historii, historii sztuki, archeologii, etnografii i geografii. Do działu drugiego wpisano zaś przeszło 1400 woluminów reprezentowanych przez literaturą piękną z XIX i z początku XX w. w języku polskim oraz dzieła obcojęzyczne, wśród których znajdują się również ich pierwsze wydania.

 Przez lata zbiory biblioteczne powiększane były drogą zakupów, w tym o pozycje o charakterze regionalnym, które pozyskiwano w antykwariatach oraz na aukcjach antykwarycznych. Księgozbiór zwiększył się również przez liczne dary oraz wymianę międzybiblioteczną. Obecnie Muzeum prowadzi wymianę z przeszło sześćdziesięcioma bibliotekami muzealnymi, uniwersytetami oraz innymi placówkami naukowymi i konserwatorskimi na terenie całego kraju. Są to publikacje cenne, gdyż nie funkcjonują one na rynku księgarskim. Biblioteka ukierunkowana jest na zbieranie wydawnictw naukowych i popularno-naukowych, które poświęcone są dziedzinom reprezentowanym w Muzeum – archeologię, etnografię, historię sztuki (polskiej i obcej, w tym liczne wydawnictwa albumowe), historię i nauki pomocnicze historii (numizmatykę, heraldykę, genealogię, sfragistykę, falerystykę) oraz poświęcone muzealnictwu i konserwacji zabytków.

W czytelni podręczny księgozbiór tworzy bogaty zbiór encyklopedii i słowników specjalistycznych oraz leksykonów. W naszych zbiorach znajdują się również wydawnictwa dotyczące heraldyki, w tym herbarze K. Niesieckiego, S. Uruskiego, A. Bonieckiego, B. Paprockiego i J. Ostrowskiego. Bogaty i cenny zbiór stanowią sieradzana oraz literatura dotycząca historycznej ziemi sieradzkiej. Wśród nich wymienić można Przyczynki do dziejów Ziemi Sieradzkiej Józefa Kobierzyckiego z 1915 r., Przewodnik po guberni kaliskiej wydany w 1912 r. przez Stanisława Grave¢go oraz Bitwy i potyczki 1863 – 1864 Stanisława Zielińskiego, wydane w 1913 przez Muzeum Narodowe w Rapperswilu. W księgozbiorze podręcznym znajdują się także liczne opracowania poświęcone rodom szlacheckim sieradzkiego, znanym osobom pochodzącym z Sieradza: Antoine¢owi Cierplikowskiemu, znanemu fryzjerowi, Aremu Szternfeldowi, jednemu z pionierów kosmonautyki czy też kapitanowi pilotowi Stanisławowi Skarżyńskiemu z Warty, który jako pierwszy Polak przeleciał w 1933 r. Atlantyk. W bibliotece muzealnej znajdują się także liczne monografie poświęcone miejscowościom z sieradzkiego, pozycje dotyczące architektury i sztuki oraz etnografii naszego regionu. Posiadamy również komplet wydawnictw wydanych przez nasze Muzeum, w tym katalogi wystaw oraz „Sieradzki Rocznik Muzealny”. Biblioteka archiwizuje ponadto artykuły i wzmianki prasowe dotyczące sieradzkiego Muzeum oraz imprez kulturalnych inicjowanych przez naszą placówkę.

Obecnie księgozbiór biblioteki liczy prawie 13 tysięcy książek i około 6 tysięcy czasopism i ciągle jest powiększany. Służy on przede wszystkim pracownikom naukowym Muzeum, ale z jego zbiorów mogą korzystać w czytelni wszyscy zainteresowani historią naszego regionu. Korzystanie z zasobów biblioteki ułatwia opracowany katalog alfabetyczny i systematyczno-rzeczowy oraz katalog bibliografii regionalnej.

Piotr Kurowicz