We wtorek 4 kwietnia Muzeum Okręgowe w Sieradzu gościło jednodniową ekspozycję średniowiecznych szachów z Inowłodza. Unikalne eksponaty do naszego muzeum trafiły ze zbiorów Muzeum Archeologicznego i Etnograficznego w Łodzi. Zebrani wysłuchali ciekawego wykładu poświęconego historii tej strategicznej gry, której początki datowane są na ok. VII w. Prelekcję przygotował i prowadził dyrektor Muzeum Archeologicznego i Etnograficznego w Łodzi dr Dominik Płaza. W trakcie spotkania można było również obejrzeć specjalnie na tę okazję przygotowaną prezentację.
Szachy z zamku w Inowłodzu zostały odkryte w trakcie prac archeologicznych prowadzonych pod kierunkiem dr. Jerzego Augustyniaka w piwnicach zamku w 1983 r. Szachy te należą do bardzo charakterystycznego nurtu w wytwórczości bierek, rozwijającego się w okresie XV-XVI wieku. Zostały wyprodukowane z kości zwierzęcej (przynajmniej część z nich z bydlęcej) i wytoczone na tokarce. W zbiorze znajduje się 16 bierek zachowanych w całości lub fragmentarycznie, pochodzących z dwóch zestawów. Na części z nich zaobserwowano śladowe ilości barwienia na kolor czerwony lub czarny, co oznacza, że taką opozycję tonacji zastosowano dla całego kompletu. W pięciu przypadkach potwierdzono mikroskopowo bardzo wyraźne ślady pigmentacji czerwonej – są to figury Króla, pionka i dwóch gońców oraz znikome resztki zabarwienia na Królowej/Hetmanie. Czarną substancję ujawniono na ściance jednego z Królowych/Hetmanów oraz pionku. Pewną trudność w przypadku tej ostatniej barwy sprawia fakt przepalenia większości bierek, a tym samym odróżnienia okopcenia od intencjonalnego nadania koloru. Niemniej jednak można z dużym prawdopodobieństwem stwierdzić, że zbiór inowłodzkich szachów zawiera 5 bierek zestawu czerwonego oraz 11 – przypuszczalnie czarnych – reprezentujących przeciwną stronę szachownicy. Te unikalne na skalę europejską szachy będzie jeszcze raz można obejrzeć w sieradzkim muzeum i możliwe że stanie się to w tym roku.
